تحقق شعار سال و بررسی راههایی که در این مسیر اثرگذار هستند، دستورجلسه تازهترین نشست کارگروه تخصصی شورای گفتوگو قرار گرفت و هدف این بود که با توجه به تصویب قانون جهش تولید دانشبنیان و اینکه به زودی، تهیه و تدوین آییننامه اجرایی آن در دستور قرار میگیرد، بخش خصوصی بتواند کنشگرایانهتر در این فرآیند، مشارکت کند.
در این نشست با توجه به ضرورت تحقق تولید دانش بنیان، اشتغال آفرین، و تصویب قانون جهش تولید دانشبنیان که تمرکز جدی روی بخش کسب و کارهای دانشبنیان دارد، میزان و کیفیت تبدیل علمی که در کشور تولید میشود به ارزش اقتصادی، مورد توجه و بررسی قرار گرفت؛ در حال حاضر دو درصد از علم موجود در دنیا توسط ایران تولید میشود؛ با این وجود سهم ایران در اقتصاد دانشبنیان، بسیار ناچیز است.
در این راستا گزارش اقتصاد دانشبنیان؛ مفهوم، الزامات، شاخصها و راهکارها که به همت مرکز پژوهشهای اقتصادی اتاق ایران تهیه شده، ارائه شد. این گزارش با نگاهی به مفهوم دانشبنیان، الزامات اجرائی، شاخصها و چالشهای اصلی در این وادی را شناسایی کرده و برای حل آنها راهکارهایی را پیشنهاد میدهد.
برداشت متفاوت از مفاهیم اصلی و وضعیت نامطلوب در پیشنیازهای اقتصاد دانشبنیان و تمرکز صرف بر شاخص تعداد واحدهای دانشبنیان که مانع از پیشرفت واقعی و کیفی در این حوزه شده است، مهمترین چالشهایی بودند که در این گزارش مورد توجه قرار گرفتند.
این گزارش بیان می کند که ایجاد اشتغال صنعتی و افزایش بهرهوری در تمام سطوح فعالیتهای تولیدی، جزء مهمترین الزامات تحقق یک نظام تولیدی دانشبنیان به شمار میروند.
این نشست، با ارائه برنامه راهبردی ارتقای تولید دانشبنیان وزارت صنعت، معدن و تجارت توسط بابایی مدیرکل دفتر فناوری و نوآوری این وزارتخانه، ادامه پیدا کرد..
بر اساس مطالعات بررسی شده در تدوین این برنامه مشخص شد که بنگاه ها سهم بسیار زیادی در تولید دانش و نوآوری در کل جهان دارند. همچنین طبق این برنامه راهبردی، بیتوجهی به اصل نوآوری و به تبع آن، تحقیق و توسعه در بنگاهها، مهمترین عامل عدم توفیق کشور در روند تولید و صنعت دانش بنیان شناخته شده است. بر این اساس آنچه باید مورد تاکید باشد، تشویق واحدها به سمتوسویی است که روی تحقیق و خلق نوآوری متمرکز شوند.
در این رابطه تعیین هدفمند تعرفهها، ارائه هدفمند مجوزها، تامین مالی نوآوری و تحقیق و توسعه، رفع موانع سرمایهگذاری و تامین ارز موردنیاز، ابزارهایی هستند که در این برنامه به عنوان ابزار تشویقی، منظور شده است.
پس از پایان ارائه گزارش های مذکور، شرکت کنندگان به بحث و بررسی پیرامون الزامات و برنامه اجرائی ارائه شده پرداختند.
افشین کلاهی رئیس کمیسیون کسب و کارهای دانش بنیان مشارکت فعال بخش خصوصی در تدوین آیین نامه های قانون جهش تولید دانش بنیان که در اردیبهشت 1401 ابلاغ شده است را از مهمترین اولویتهای مد نظر کمیسیون بر شمرد.
علی کلاهی صمدی رئیس کمیسیون صنایع بر لزوم احتیاط در اعطای مشوق ها تاکید کرد و گفت مشوقها مانند داروی مخدر هستند و نباید به گونه ای اجرا شود که باعث وابستگی شدید در بنگاه به مشوق مذکور شود.
مرکز مالمیری عضو هیئت علمی مرکز پژوهش های مجلس پیشنهاد داد می بایست یک مطالعه آسیب شناسانه به اجرای قانون حمایت از شرکت های دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری در سال 1389 داشته باشیم و بر اساس آن مطالعه، اقدام به سیاستگذاری کنیم.
ملکی از معاونت توسعه صندوق نوآوری در مورد شاخص های مد نظر برای سیاستگذاران در حوزه دانش بنیان ها گفت که شاخص های بسیار متنوعی برای ارزیابی وجود دارد اینکه تنها شاخص تعداد شرکت های دانش بنیان معیار اصلی برای سنجش رشد نوآوری برای سیاستگذاران باشد اینطور نیست و می بایست در گزارش اتاق ایران سایر شاخص ها نیز بررسی شود.
محمدی رئیس کمیسیون دانش بنیان، فناوری اطلاعات و ارتباطات اتاق تعاون هم تجربیاتی در حوزه دانش بنیان در استان زنجان را بیان نموده و کمبود نیروی کار متخصص را یک مشکل مهم در صنعت دانش بنیان دانستند. در ادامه فرهاد بیات رئیس کمیته حقوقی حمایت از کسب و کار معاونت حقوقی ریاست جمهوری مشارکت همه ذینفعان در اکوسیستم نوآوری و دانش بنیان از جمله پارک های علمی و فناوری و وزارت علوم را پیشنهاد داد.
سحر بنکدار پور مسئله تحریم و چرخه معیوب علم و فناوری را از علل وقفه در حرکت در جهت دانش بنیانی بیان کرد و فاصله ایجاد شده در تحقیقات انجام شده فضای دانشگاهی و نیاز صنعت را از معضلات فضای دانش بنیانی ایران برشمرد.
در نهایت اسکندری مدیر دبیرخانه شورای گفت و گو بر اساس مباحث مطرح شده از دستگاهها و نهادهای مربوطه و بخش خصوصی درخواست کردند دیدگاههای مشورتی و نظرات خود را برای تکمیل گزارش مرکز پژوهشها و آنچه در تدوین آییننامه اجرائی قانون جهش تولید دانش بنیان باید لحاظ شود، به صورت مکتوب در اختیار دبیرخانه شورای گفتوگو قرار دهند. و به ضرورت ادامه بحث به منظور ایجاد فهم و ادبیات مشترک در اقتصاد دانش بنیان و توافق حداکثری بر چارچوب راهبرد، برنامه و شاخصهای تولید دانش بنیان تاکید داشتند.
در این جلسه رئیس کمیسیون کسبوکار دانشبنیان، رئیس کمیسیون صنایع اتاق ایران، نمایندگان وزارت صنعت، معدن و تجارت، صندوق نوآوری و شکوفایی، اتاق اصناف، اتاق تعاون، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، مرکز نوآوری و شتابدهی صادرات اتاق ایران و سازمان ملی کارآفرینی حضور داشتند.