بالا بودن تعرفههای ثبت و تمدید برای واردات دارو و مواد بیولوژیک دامی به صورت دلاری، عوارض ۱.۶۵ درصد قیمت فوب کالا بر اساس نرخ ETS و عدم تخصیص به موقع ارز برای واردات این محصولات، یکی از اصلیترین چالشهایی هستند که امروز، صنعت دام و طیور و آبزیان کشور را تهدید میکند.
بنابر انتقاد واردکنندگان داروهای دامی، دبیرخانه شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی موضوع را در دستورکار قرار داد و در کارگروه تخصصی شورا، با حضور نمایندگان تشکلها و کمیسیونهای مختلف ذیربط اتاق ایران، اتاق اصناف، مرکز پژوهشهای مجلس، وزارت صمت و مسئولین سازمان دامپزشکی کشور، مطرح و بررسی شد.
بر اساس اظهارات واردکنندگان داروهای دامی و مطابق ابلاغیه شماره 11981/ت/47798 مورخ 1393/10/28 معاون اول رئیس جمهور، تعرفههای ثبت و تمدید دارو و عوارض صدور مجوز کالاهای وارداتی دامپزشکی از سال 1391 تا سال 1400، 1.65 درصد قیمت فوب براساس نرخ ارز دولتی محاسبه و ریال معادل آن از شرکتها دریافت میشد. در سال 1400 نیز این تعرفهها با نرخ ارز ترجیحی 4 هزار و دویست تومان محاسبه و دریافت میشد و به همین دلیل شرکتهای تأمینکننده و تولیدکننده با مشکل خاصی مواجه نبودند.
از ابتدای سال 1401 تعرفه های مذکور با اعمال نرخ ارز ETS (حدود30هزارتومان) و در سال 1402 حدود 43 هزارتومان محاسبه و دریافت شده که بدینترتیب میزان عوارض در مقایسه با سالهای ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ حدود صددرصد افزایش یافته است.
این روند شوک قیمتی، افزایش قیمت اقلام ضروری دامپزشکی و دامپروری و افزایش قیمت گوشت قرمز، مرغ و تخممرغ را به دنبال داشته و میزان مصرف مواد داروی دامپزشکی مانند انواع واکسن را از سوی دامداریها کاهش داده است.
در واقع معضل فعالان اقتصادی این است که هزینههای قابل توجهی به آنها تحمیل میشود که در نهایت معیشت مردم را تحت تأثیر قرار میدهد. در حقیقت هر چه واردات و تولید پرهزینهتر میشود، علاوه بر تحمیل هزینههای مستقیم به مردم هزینههای غیرمسقیم هم به آنها تحمیل میشود.
به دنبال این موضوعات، دو پیشنهاد از سوی واردکنندگان داروهای دامی مطرح شد؛ اول اینکه تعرفههای ثبت و تمدید کالاهای دارویی دامپزشکی مشابه تعرفههای مشابه وزارت بهداشت و همچنین به صورت ریالی دریافت شود و دوم، کاهش دریافت هزینه فوب به میزان 0.41 تعیین گردد که در این صورت درآمد دولت و سازمان دامپزشکی نسبت به سال ۱۴۰۰ حداقل سه برابر خواهد شد. بنابراین بنا به اظهار انجمن این پیشنهاد نه تنها باعث کاهش درآمد پیشبینی شده سازمان دامپزشکی در لایحه بودجه امسال نمیشود، بلکه افزایش درآمد هم به نسبت بودجه خواهد داشت.
هرچند نماینده سازمان دامپزشکی معتقد بود که نباید داروی دامی را با داروی انسانی مقایسه کرد، چراکه این دو از منظر اقتصادی و ماهیت تفاوتهای زیادی با هم دارند.
در ادامه این نشست نماینده وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز به تغییر گروه کالایی رخ داده درباره نرخ ارزی که به داروهای دامی تخصیص پیدا میکند، اشاره و با توجه به افزایش هزینههای ناشی از این تغییر، موافقت این وزارتخانه را در راستای تغییر ضرایب عوارض تعیین شده با هدف کاهش هزینههایی که به جامعه تحمیل خواهد شد، اعلام کرد.
از سوی دیگر بنا به اظهاریکی از تشکل های اقتصادی تعرفه ای که اخذ می شود ماهیت کارمزد را دارد و باید به میزان خدمتی که ارائه می شود بصورت ثابت دریافت گردد. و به همین منظور توسط بازرسی کل کشور شکایتی در دیوان عدالت اداری مطرح شده است و دیوان در مورد آن رای داده است لیکن از سوی سازمان دامپزشکی به آن توجهی نشده است. لازم به ذکر است که باعنایت به کارمزد بودن وجوه دریافتی، دلیلی وجود ندارد که مبنای محاسبه دلار باشد و قائدتا باید تعرفه براساس ریال دریافت شود.
طبق آنچه از سوی نماینده سازمان دامپزشکی تشریح شد، این عوارض برای هر بار ثبت دارو پرداخت و با هر بار ثبت، بارها داروی موردنظر وارد میشود. پس هزینهای که بابت عوارض داده میشود، عدد بزرگی نیست و سهم آن در قیمت تمام شده محصول اندک است.
بنابر آنچه در این جلسه عنوان شد و با توجه به اینکه بیش از 90درصد از واردکنندگان انواع دارو و واکسنهای دامی حدود 10 ماه است موفق به دریافت ارز نشده اند، تأکید شد که بازنگری در تعرفهها و عوارض ضرورت دارد و پیش از این باید مشخص شود این عوارض چند درصد هزینههای واردکننده را شامل میشود. و از آنجا که ارزیابی این موضوع نیازمند آمار دقیق است، مقرر شد تا انجمن واردکنندگان دارو، افزودنی و مواد بیولوژیک دامی، محاسبات دقیقتری انجام داده و اثر آن بر قیمت تمام شده و معیشت را بررسی و اعلام کنند.
همچنین مقرر شد: دو پیشنهاد انجمن مذکور مبنی بر بازنگری و دریافت ریالی تعرفههای ثبت و تمدید کالاهای دارویی دامپزشکی و کاهش دریافت هزینه فوب، هم از سوی سازمان دامپزشکی بررسی شود و نتایج آن قبل از مطرح شدن در صحن شورا جهت بررسی به دبیرخانه ارسال شود.
از طرفی قرار شد تا انجمن واردکنندگان داروهای دامی اطلاعات آماری دقیقی از میزان اثرگذاری عوارض تعیین شده در هزینه تمام شده انواع دارو و واکسنهای دامی، ارائه دهد. این آمار و اطلاعات میتواند به اتخاذ یک راهکار دقیق و جامع کمک کند.